Tanım

JAWS, "Job Access with Speech" ifadesinin kısaltmasıdır ve görme engelli bireyler için özel olarak geliştirilmiş, en yaygın kullanılan ticari ekran okuyucu yazılımlarından biridir. Bu yazılım, ekrandaki metinleri, öğeleri ve kullanıcı etkileşimlerini yapay sesle veya Braille alfabesiyle dönüştürerek, kullanıcıların işletim sistemlerinde, uygulamalarda ve web içeriklerinde bağımsız şekilde gezinmesini, okumasını ve etkileşim kurmasını sağlar.

Açıklama

Görme engelli bir birey için bir web sitesine erişmenin temel yolu ekran okuyucu yazılım kullanımıdır. Bu özel yazılım adeta kullanıcının gözü gibi davranır ve dijital arayüzdeki görsel içerikleri sesli olarak yorumlar. Dünyada en güçlü ve yaygın şekilde kullanılan ekran okuyuculardan biri ise JAWS’tır.

JAWS, görsel bilgi ile görme engelli kullanıcılar arasında köprü kuran iki temel işleve sahiptir:
• Metni Sese Çevirme (Text-to-Speech): JAWS’ın en yaygın işlevlerinden biridir. Ekranda yer alan metin içerikleri, başlıklar, bağlantılar, form alanları ve dinamik güncellemeler gibi öğeler sentetik bir ses ile okunur. Böylece kullanıcılar bilgileri işitsel olarak tüketebilir.
• Yenilenebilir Braille Ekranlar (Refreshable Braille Displays): Dokunsal çıktı tercih eden ya da buna ihtiyaç duyan kullanıcılar için, JAWS verileri yenilenebilir Braille ekranlara aktarabilir. Bu donanım cihazı, dijital metni Braille noktalarına dönüştürerek kullanıcının parmaklarıyla okumasını sağlar.

JAWS kullanan görme engelli bireyler için birçok avantaj söz konusudur:
• Web sitenizdeki içerikleri, makalelerden ürün açıklamalarına kadar, bağımsız ve etkili bir şekilde okuyabilirler.
• Web formlarını kolay ve doğru biçimde doldurabilirler. JAWS, kullanıcıları form alanlarında yönlendirir, gerekli girişleri duyurur ve seçimleri doğrular.
• Skim Reading (Hızlı Okuma) ve Text Analyzer (Metin Analizi) gibi gelişmiş özellikler, kullanıcıların içeriklerin ana noktalarını hızlıca kavramasını veya belirli bilgileri tespit etmesini sağlar. Skim Reading, başlıklar, listeler veya bağlantılar üzerinden gezinmeyi kolaylaştırırken, Text Analyzer içerikteki olası sorunları veya önemli öğeleri tanımlar.
• Kullanıcılar, fareye ihtiyaç duymadan yalnızca klavye kullanarak interneti verimli bir şekilde gezinebilirler. Bu klavye merkezli navigasyon, JAWS deneyiminin temelini oluşturur.

JAWS sayesinde görme engelli bireyler, dijital dünyada bağımsız hareket edebilir, bilgiye eşit erişim sağlayabilir ve web sitenizdeki etkileşimleri herhangi bir engelle karşılaşmadan gerçekleştirebilir. Erişilebilir bir dijital deneyim için bu tür araçların desteklenmesi kritik öneme sahiptir.