Tanım

Evrensel Tasarım, ürünlerin, ortamların, programların ve hizmetlerin mümkün olan en geniş ölçüde, herkes tarafından özel bir uyarlama veya tasarıma ihtiyaç duyulmadan kullanılabilir olmasını amaçlayan felsefi bir yaklaşım ve tasarım çerçevesidir. Bu yaklaşım, erişilebilirliğin sonradan eklenmesi yerine, en baştan itibaren doğrudan erişilebilir çözümler oluşturulmasını savunur.

Açıklama

Bir odadan diğerine geçmeye çalıştığınızı hayal edin. Bir elinizde kitap yığını, diğer elinizde ise dizüstü bilgisayar var. Ne yazık ki, geçmek istediğiniz odanın kapısı kapalı ve daha da kötüsü, geleneksel bir kapı kolu var. O an ne kadar hızlı bir şekilde “Keşke bu kapının kolu yerine dirseğimle kolayca açabileceğim bir kol mekanizması olsaydı” diye düşündüğünüzü hayal edin. İşte bu basit ve gündelik örnek, Evrensel Tasarım’ın temel ilkesini mükemmel bir şekilde yansıtır.

Tıpkı o ideal kapı kolu gibi, internet sitenizi de her türden kullanıcının — yetenekleri, sınırlamaları ya da teknolojik tercihleri ne olursa olsun — kolayca ve verimli bir şekilde kullanabileceği şekilde tasarlamalısınız. Bu kapsayıcı tasarım yaklaşımı tam olarak Evrensel Tasarım olarak adlandırılır. Amaç, geliştirme sürecinin en başından itibaren mümkün olan en geniş insan yetenekleri yelpazesine uygun bir sistem tasarlamak; standart bir tasarım oluşturup sonradan “erişilebilirlik özellikleri” eklemek değil.

Evrensel Tasarım, erişilebilirliği temelden geliştirir çünkü engelli bireyleri dışlayabilecek engelleri en baştan ortadan kaldırır. Ancak faydaları sadece erişim kurallarına uyumla sınırlı kalmaz. Evrensel olarak tasarlanmış bir web sitesi, tüm kullanıcılar için genel kullanılabilirliği de büyük ölçüde artırır. Örneğin, net gezinme yapısı, tutarlı düzenler ve sade bir dil — hepsi evrensel tasarım ilkeleridir — yeni kullanıcılar, yaşlı bireyler, geçici engeli olanlar (örneğin kolu alçıda olan biri) ya da sadece zorlayıcı bir ortamda küçük bir mobil ekran kullanan kişiler için bile web sitenizi daha kullanışlı hale getirir. Bu, tüm kullanıcılarınız için daha sezgisel, verimli ve keyifli bir deneyim anlamına gelir ve içeriğinizi herkes için gerçekten erişilebilir kılar.