Tanım

Tab sırası (veya klavye ile gezinme sırası), bir web sayfasındaki etkileşimli öğeler arasında odaklanma (focus) geçişinin hangi sırayla gerçekleşeceğini belirleyen HTML özelliği ya da mantıksal dizilimi ifade eder. Kullanıcı yalnızca klavye ile – çoğunlukla “Tab” tuşunu kullanarak – sayfada gezinirken, bu sıralama hangi öğeden hangisine geçileceğini belirler ve klavye erişilebilirliğinin temelini oluşturur.

Açıklama

Gelin, fiziksel bir engeli olan ve fare kullanamayan bir kullanıcıyı düşünelim. Ya da yalnızca hız ve verimlilik açısından klavye ile gezinmeyi tercih eden birini. Bu kullanıcılar web sitenizle etkileşim kurarken fare yerine “Tab” tuşuna basarak bir bağlantıdan diğerine, bir form alanından bir butona geçerler.

Ancak eğer sayfanızda tab sırası düzgün tanımlanmadıysa, kullanıcılar bir anda sayfanın altındaki bir öğeye, ardından üstteki bir forma, sonra beklenmedik bir menüye geçebilirler. Bu düzensiz ve öngörülemez geçişler, kullanıcıyı hem şaşırtır hem de ciddi bir erişilebilirlik problemi yaratır.

İşte tam da bu nedenle mantıklı, sezgisel ve hiyerarşik bir tab sırası belirlemek son derece kritik öneme sahiptir. İyi planlanmış bir tab sırası şunları sağlar:

• Verimli Gezinme: Klavye kullanan kullanıcılar sayfada ihtiyaç duydukları alanlara hızlıca ulaşabilirler.
• Sayfa Yapısını Anlama: Etkileşimli öğelerin sıralı düzeni, sayfa içeriğinin yapısını yansıtır ve anlamayı kolaylaştırır.
• Görevleri Sorunsuz Tamamlama: Form doldurmak, butonlara tıklamak veya bağlantılara erişmek kolaylaşır.

Bu sıralamanın genellikle sayfanın görsel akışına uygun olması (örneğin: yukarıdan aşağıya ve soldan sağa) beklenir. Bunun için HTML’de doğru elementlerin doğru sırada tanımlanması ve gerekiyorsa tabindex özniteliğinin bilinçli bir şekilde kullanılması önemlidir.

Doğru uygulanmış bir tab sırası;

• Motor beceri kısıtlılığı olan bireyler,
• Bazı bilişsel engelleri olan kullanıcılar,
• Ya da klavye kısayollarını tercih eden “power user”lar için
  web sitenizin kullanılabilirliğini büyük ölçüde artırır.

Unutmayın: Klavye ile tam erişim sağlamak, erişilebilir tasarımın temel taşlarından biridir. Tab sırası ise bu yapının görünmeyen ama en önemli iskeletidir.