Tanım

Duyusal engellilik, bireyin temel duyu organlarından birinin ya da birkaçının işlevselliğinde meydana gelen bozulmayı ifade eden bir engel türüdür. Bu duyu organları arasında gözler (görme), kulaklar (işitme), burun (koku alma), dil (tat alma) ve deri (dokunma) yer alır. Bu tür engeller, bireyin çevresel bilgileri algılama, yorumlama ve tepki verme yetisini etkiler.

Açıklama 

İnsan biyolojisinin doğal bir gerçeği olarak, duyularımız yaşamımız boyunca her zaman aynı seviyede çalışmaz. Bazı bireylerde duyusal engeller doğuştan gelirken, kimilerinde ise yaşamın ilerleyen dönemlerinde kazalar, hastalıklar veya yaşlanma gibi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkar. Örneğin, yaşla birlikte görme ve işitme yetilerinde azalma çok yaygın bir durumdur.

Gözlük veya işitme cihazı gibi yardımcı araçlar bu engellerin bazı etkilerini azaltabilir. Ancak burada kritik soru şudur: Web siteniz bu kişilerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlandı mı?

Eğer yanıt “hayır” ise, duyusal engeli olan bireyler için ciddi bir erişim sorunu ortaya çıkar. Örneğin:

• Düşük renk kontrastı olan bir yazı, görme sorunu olan kullanıcılar tarafından okunamaz.
• Altyazısız bir video, işitme engelli kullanıcılar için tamamen anlamsız hale gelir.
• Karmaşık veya teknik bir dil, işitme güçlüğü yaşayan veya bilişsel zorlukları olan kullanıcılar için anlaşılmaz olabilir.

Bu gibi engellerin üstesinden gelmek aslında düşündüğünüzden çok daha kolaydır. Basit ama etkili yöntemlerle erişilebilirlik sağlamak mümkündür:

• Yüksek Kontrast ve Okunabilir Yazı Tipleri: Görme engeli olan kullanıcıların metni kolayca okuyabilmesini sağlar.
• Alternatif Metin (Alt Text): Görseller için açıklayıcı alt metinler kullanarak, ekran okuyucu kullanıcılarının içeriği anlamasını sağlarsınız.
• Altyazılar ve Transkriptler: Videolar ve sesli içerikler için altyazı veya yazılı transkript sunmak, işitme engelli bireylerin bilgiye eşit erişimini mümkün kılar.
• Basit ve Anlaşılır Dil: Karmaşık cümlelerden kaçınmak, yalnızca duyusal değil bilişsel zorluklar yaşayan kullanıcılar için de büyük fark yaratır.

Eğer web siteniz bu temel erişilebilirlik kurallarını dikkate almıyorsa, duyusal engeli olan kullanıcılar büyük ihtimalle sayfanızdan kısa sürede ayrılacaktır. Bu durum, hem kullanıcı deneyimini hem de dijital kapsayıcılığınızı olumsuz etkiler.

Unutmayın: Herkesin bilgiye eşit şartlarda erişebilmesi, yalnızca yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda etik bir sorumluluktur. Erişilebilirlik odaklı tasarım ilkeleriyle, sitenizin herkes tarafından anlaşılır, kullanılabilir ve değerli hale gelmesini sağlarsınız.